W sprawie naszego klienta sąd administracyjny potwierdził, iż przywrócenie terminów prawa podatkowego jest nie tylko dopuszczalne lecz nawet obowiązkowe.  Wydaje się, że jest to jeden z najważniejszych wyroków wydanych przez polskie sądy administracyjne w ostatnim okresie.

Zdaniem sądu w postępowaniu podatkowym dotyczącym poprawności skorzystania przez podatnika z terminu 6-miesięcznego na zgłoszenie nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, organ podatkowy zobligowany jest – w razie stwierdzenia uchybienia terminu na dokonanie zgłoszenia – umożliwić podatnikowi przywrócenie terminu. 

Podstawą takiego twierdzenia jest art. 15zzzzzn^[2] ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Zdaniem sądu, w przypadku stwierdzenia uchybienia przez podatnika w okresie obowiązywania stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 terminu do dokonania czynności kształtujących jego prawa i obowiązki, przepis ten nakłada na organ podatkowy obowiązek:

– poinformowania podatnika o tym uchybieniu, a ponadto

– wyznaczenia podatnikowi terminu 30 dni na złożenie wniosku o przywrócenie terminu.

Powyższe oznacza, że na organie podatkowym spoczywa normatywny obowiązek umożliwienia podatnikowi z urzędu ubiegania się o przywrócenie terminu.  Zazwyczaj to podatnik (strona postępowania) musi samodzielnie uruchomić odpowiednią procedurę w celu skorzystania z możliwości przywrócenia terminu.  Tym razem jest jednak odwrotnie.

Stan epidemii ogłoszono 20 marca 2020 r., a odwołano w dniu 16 maja 2022 r.  Jeżeli stan epidemii miał miejsce w czasie upływu w stosunku do danego podatnika terminu wynikającego z art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn to zastosowanie znajdzie właśnie wskazany powyżej art. 15zzzzzn[2] ustawy z dnia 2 marca 2020 r.  Przepis ten bowiem znajduje zastosowanie również w sytuacji stwierdzenia uchybienia terminów wynikających z prawa podatkowego.  Na tej podstawie można przyjąć, że możliwość przywrócenia terminu w powyższym trybie odnosi się również do innych przypadków, regulowanych innymi ustawami podatkowymi.

Sąd wskazał, że unormowania powyższego nie dotyczy wykładnia przeprowadzona w uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego o sygn. I FPS 2/22, w tym per analogiam skoro w jej uzasadnieniu stwierdzono, że „gdy ustawodawca posłużył się zwrotem «przewidzianych przepisami prawa administracyjnego terminów», to rozumienie tego przepisu w sposób stawiający podatnika w niekorzystnej sytuacji jest niedopuszczalne”.  Należy mieć zatem na względzie tak normatywny, jak i aksjologiczny kontekst ww. uchwały.  Na tej podstawie można przyjąć, że możliwość przywrócenia terminu w powyższym trybie odnosi się również do innych przypadków, regulowanych innymi ustawami podatkowymi.

Bernard Łukomski
radca prawny
doradca podatkowy
tel. +48608093541
WhatsApp+48 692 802 229